Başkan Tugay’dan Kentsel Dönüşümde 6 Maddelik Reform Çağrısı

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, İzmir Ticaret Odası ve Yeni Asır Gazetesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen İzmir 2. Kentsel Dönüşüm Zirvesi’nde konuştu. Tugay, Türkiye’nin kentsel dönüşüm tarihine dikkat çekerken, İzmir’deki yapı stokunun üçte birinin yenilenmesi gerektiğini vurguladı ve dönüşüm sürecinin hızlandırılması için 6 somut öneri sundu.

Zirve, İzmir Ticaret Odası Kongre Salonu’nda gerçekleştirildi. Katılımcılar arasında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Ömer Bulut, İzmir Vali Yardımcısı Mehmet Sadık Tunç, İZTO Başkanı Mahmut Özgener ve Yeni Asır Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ercan Demir de yer aldı.

Başkan Tugay, Türkiye’nin 1950 sonrası üç ana dönüşüm süreci geçirdiğini anlattı: Hızlı kentleşme (1950–1980), büyük dönüşüm (1980–2000) ve afet riskli dönüşüm süreci (2000–günümüz). Bu sürecin İzmir’de 6306 ve 5393 sayılı yasalar kapsamında yürütüldüğünü belirten Tugay, iki ayrı yasa rejiminin süreci yavaşlattığını ifade etti.

Tugay’a göre İzmir’de bulunan 2 milyon 639 bin 406 konutun yaklaşık yüzde 33’ü, yani 880 bin konut, dönüşüm önceliği taşıyor. Bu bağlamda belediyenin yürüttüğü projeler arasında Uzundere, Örnekköy, Aktepe-Emrez, Ege Mahallesi, Ballıkuyu ve Güzeltepe’de devam eden uygulamalar bulunuyor. Şu ana kadar 405 bin metrekarelik tapu devri gerçekleştirildi; 1.150 birim tamamlandı, 5.798 birimin yapımı sürüyor.

Tugay, dönüşüm sürecinin hızlanması için şu 6 çözüm önerisini paylaştı:

1. Yasal Birliktelik Sağlanmalı
   Kentsel dönüşümde kullanılan 6306 ve 5393 sayılı yasalar tek çatı altında birleştirilmeli. Yeni yasa ile büyükşehir belediyelerinin yetkileri korunmalı.
2. Yasa Uyum Sorunu Giderilmeli
   İmar, kamulaştırma, kat mülkiyeti ve diğer ilgili kanunlarla kentsel dönüşüm mevzuatının uyumu sağlanmalı. Mevcut çelişkiler yasal düzenlemelerle çözülmeli.
3. İhtisas Mahkemesi Kurulmalı
   Kentsel dönüşüm projelerinde ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıklar için özel mahkemeler oluşturulmalı. Bu mahkemelerde ivedi yargılama usulü uygulanmalı.
4. Finansman Desteği Sağlanmalı
   Yüksek maliyetler nedeniyle vatandaşların krediye erişimi kolaylaştırılmalı. Dünya Bankası ve bakanlık iş birliğiyle kredi protokolleri devreye alınmalı.
5. Tapu Şerhleri Kaldırılmalı
   Dönüşüm alanlarındaki hazine fazlası şerhleri belediyelerin elini bağlıyor. Bu haklar, kamu idarelerine emlak beyan değeri üzerinden devredilmeli.
6. Rezerv Alanlar Belediyelere Devredilmeli
   Kentte yapılaşmanın mümkün olmadığı bölgelerdeki imar hakları, rezerv alanlara aktarılabilmeli. Bu alanlar, belediyelerin kullanımına sunulmalı.

Başkan Tugay, “Yüzde 33’lük bir dönüşüm ihtiyacını göz ardı edemeyiz. Bu doğrultuda hem merkezi yönetimle hem yerel aktörlerle iş birliğine açığız” diyerek, dönüşüm sürecinde aktif rol alma iradesini ortaya koyduklarını söyledi. Görüşmelerin süreceğini belirten Tugay, İzmir için uzun vadeli, sağlam temelli bir dönüşüm çağrısında bulundu.